Temel analiz, yatırımcının orta ve uzun vadede başarılı bir yatırım yapmasını sağlayan analiz çeşididir. Bir yatırım enstrümanının gerçek fiyatının, fiyatın gelecekteki değerine yön verecek faktörlerin ve ekonomi gündeminin incelemesi ile yapılır.
Temel analiz, orta vadede varlıkların fiyat değerleri tahmin etmek ve buna göre yatırım yönünü almak için gerçekleştirilir. Bu analiz sırasında sosyal ve ekonomik olaylar, piyasalara ilişkin gündem maddeleri, arz-talep olgusu üzerinden değişime yol açacak bütün faktörler ve varlıkların fiyat değişimleri incelenir ve yatırıma yön verecek bir analiz sonucu ortaya çıkarılır.
Borsa Temel Analiz Nedir? (Forex Temel Analiz)
Temel Analiz Örnekleri
Borsada temel analize örnekler şu şekilde verilir:
- Arz ve Talebi İnceleyerek Analiz: Bu örnekte arz ve talebi piyasadaki varlık fiyatları üzerindeki etkisi izlenir. Bir ülkede eğer işsizlik oranında aşırı bir yükseliş mevcutsa teknik analiz yapılırken arz ve talepte değişimlerin yaşanacağı bilinmelidir. Bu durumda işsizlik oranının yükseldiği ülkenin para biriminin de değer kaybı yaşayabileceği bilinmelidir. Bu durumda analiz sonuçlarına göre ülke para birimi karşısından değer kazanan bir para birimine yatırım yapılır. Diğer yandan bir borsa tüyoları piyasalarda eğer alım emrinde artış bulunan yani talebi yükselen bir varlık varsa kısa vade içinde fiyatının artış gerçekleştirebileceği analiz çerçevesinde belirtilir.
- Varlığın Gerçek Fiyatını Baz Alan Analiz: Bu örnekte yatırımcı o andaki piyasa değeri gerçek değerinin altında veya üstünde olan varlıkları borsa piyasası içinde arar. Bir hisse senedinin piyasa içinde düşükse ve gerçek fiyatı bu piyasa fiyatının üzerinde ise hisseye yatırım ile orta vadede kar elde edileceği bilinir. Bu analiz sonucuna göre yatırımcı hisseyi satın almayı seçer.
- Şirket Kazançlarına Göre Analiz: Bu örnekte ise yatırımcı hisse senedini almak istediği şirketin kazanç raporlarına göz atar. Eğer şirket yakın dönemde kar elde etmiş ve uzun vadede devam edecek başarılı ortaklıklara imza atmış ile analiz sonunda, hisse senedi fiyatlarında yükseliş olabileceği yönünde bir tahmin yapılır.
Temel Analiz Nasıl Yapılır?
Öz kaynak ve bilanço analizleri ise temel analizde hissesine yatırım yapılan bir şirketin durumunu anlamak için kullanılır. Öz kaynak ve bilanço analizlerinde değer kazanımı gündemde ise bu analizde, şirket hisselerinin de değer kazanabileceği yönünde bir sonuç açıklanır.
Özel Temel Analiz Eğitimi
Hemen alttaki videodan detaylı şekilde temel analiz eğitimi alabilirsiniz.
Temel Analiz Araçları Nelerdir?
Araçları şu şekilde sıralanır:
- Varlığın satış fiyatı,
- Fiyat ve kazanç oranı,
- Temettü getirileri,
- Ön görülen kazanç artışları,
- Defter değerleri,
- Bilanço analizleri,
- Özkaynak karılıkları.
Temel Analiz Araçları Ne İşe Yarar?
Temel analiz araçlarının işlevleri, az parayla yatırım varlığının çok yönlü şekilde incelenebilmesini sağlamak ve fiyatının gelişimine yönelik tahminlerin en iyi şekilde yapılabilmesi için gerekli tüm bilgilerin sunmaktır. Bu araçlar arasında yer alan varlığın güncel satış fiyatı, fiyat/kazanç oranı hakkında değerler ele alınarak, geleceğe yönelik bir fiyat tahminin yapılması daha kolay hale getirilir. Bu veriler ile aynı anda arz-talep olguları da incelenmelidir.
Diğer yandan defter değerleri ise bir varlığın gerçek değerine işaret edecek ve bu değerden daha düşük bir fiyatın piyasaya yansıması halinde bunun aslında bir avantaj olduğu görülecektir. Çünkü değeri yüksek olan bir hisse uygun fiyattan alınarak, orta vadede gerçek değere ulaşan rakam üzerinden kar elde edilebilir.
Borsa Temel Analiz PDF (Eğitim)
Temel Analizin Avantajları ve Dezavantajları
Bu analiz yönteminin avantaj ve dezavantajları şu şekildedir:
- Alınmak veya satılmak istenilen varlık hakkında akıllıca olan bir yatırım yönün alınmasına imkan sağlar.
- Doğru bilgilere ulaşma avantajını sunar.
- Finansal verilere dayanan objektif bilgileri elde etme avantajını sunar.
- Orta vadeye odaklanarak tahmin yapabilme fırsatını kazandırır.
- Sektörlere ait eğilimleri, şirketlerin bilgilerini öğrenip alım-satımda en iyi karaları verme avantajını sunar.
- Yatırımcının bir varlığın mevcut piyasa değeri üzerinden tahminlerde bulunabilmesini kolaylaştırır.
- Bir yatırımcı eğer bu analizden yararlanıyorsa diğer yatırımcılardan daha iyi kararlar alabileceğinden, burada diğer yatırımcılar için dezavantaj oluşur.
- İncelenmesi gereken birden fazla faktörün ve aracın bulunması bir dezavantajdır.
- Çok uzun vadeli yatırımlar gerçekleştirmek isteyen kişiler için bu analiz yeterli değildir. Teknik analiz verilerinin de devreye girmesi gerekir.
- Eğer gündem takibi geriden yapılmış ve bazı veriler güncel tarihleri kaçırılarak geçmişten alınmış ise yanlış tahmin yapma dezavantajı gündeme gelir.
Temel Analiz Çeşitleri Nelerdir?
Temel analiz türleri hakkında bilgiler şunlardır:
- Ekonomik ve politik analiz,
- Sektör analizi,
- Firma analizi,
Bu 3 farklı çeşit ile ele alınır.
Ekonomik ve Politik Temel Analiz Nedir?
Ekonomik, politik temel analiz, global olarak ekonominin durumunu saptamak veya bir ülkenin ekonomisinin ne kadar sağlıklı büyüdüğünü tespit etmek için yapılan analizdir. Bir ülkenin ekonomisinin gelecekte ne yöne ilerleyeceği hakkında bilgiler ise ekonomik analiz çerçevesinden verilir.
Son dönemlerde ekonomiye yönelik yapılan teknik analizler ile ülke ekonomilerinden global ekonomi durumunun daha fazla etkili hale geldiği görülür. Bu sebebe bağlı olarak ekonomi ve politik analizde ilk olarak global ekonomik durum ardından ülkenin ekonomik durumu incelenir. Ekonomik ve politik analizde dikkat edilmesi gereken nokta tüm ülke pazarlarının artık tek bir Pazar haline gelmiş olmasıdır. Dış dünyanın analizinin bir ülke içindeki ekonomik durumu saptamakta ne kadar önemli olduğu bilinmelidir.
Sektör Temel Analizi Nedir?
Birden fazla veya tek bir sektör içinde faaliyet gösteren ve hisse senedine sahip olan şirketin başarısını ölçmek için yapılan analizdir. Bazı şirketler aynı anda birden fazla sektörde faaliyet gösterebilir. Bu durumda ise tüm sektörlerdeki başarıları incelenmelidir. Sektör analizi işe bir şirketin karını yükselttiği ve güçlü ortaklıklar yapığı saptanırsa, onun yatırıma uygun hisselere sahip olduğu sonucuna ulaşılabilir.
Firma Temel Analizi Nedir?
Firma analizi, bir şirketin gelecekteki durumunu saptamak veya borsada hisse senetleri olan şirketlere yatırım yapılıp yapılamayacağını saptamak için uygulanan analizdir. Firma için analiz yapılırken firmanın sektörden aldığı kar payına, bilançosuna, haber gündemindeki yerine, iş ortaklıklarına, finansal verilerine, sermayesine bakılır. Bu veriler aynı sektördeki diğer güçlü şirketlerin verileri ile karşılaştırılır. Eğer analiz yapılan şirketin finansal verileri rakiplerinin arkasında kalıyor ise, analizde şirket için parlak yorumlar ortaya koyulamaz. Tam tersi bir durumda rakipleri ile baş başa giden veya onları geçen finansal verilerin hem kar payında hem de bilançoda görülmesi halinde firmanın başarılı grafiğinden söz edilir.
Firma analizinde olumlu bir görüş bildirilen şirketlerin hisselerine borsa içinde yatırım gerçekleştirilebilir. Firma için temel analiz yapılırken aynı zamanda bu firma ile aynı işi yapan diğer firmaların global olarak nasıl başarılara imza attıkları da ele alınabilir. Analiz yapılan firma küresel atılımlarda rakiplerinden geride ise uzun orta vadede güçlü bir başarı için yeni atılımlara ihtiyaç duyacağı yorumlanır.